بزرگنمايي:

کرمان رصد - کرمان - بیماری طاعون نشخوارکنندگان که به مرگ سیاه شهرت یافته، سالهای اخیر از حیات وحش و دام های اهلی استان کرمان تلفات بسیاری گرفته است و با وجودی که هر بار خطر این بیماری با هجمه های رسانه ای و دیده بانی سازمان های مردم نهاد زیست محیطی به مسئولان گوشزد می شود ولی اقدامی اساسی در این حوزه رخ نمی دهد.
برخی فعالان محیط زیست بر این باورند که سرکوب این بیماری یک بار برای همیشه نیاز امروز حیات وحش به عنوان بخشی جدانشدنی از محیط زیست و مالکان طبیعت استان کرمان است و این مساله بارها توسط جریان های مردمی و دوستداران طبیعت به مسئولان هشدار داده شده است .
از گذشته های دور تاکنون، چند بار بیماری مرگ سیاه (طاعون)، تلفات مردمی بسیاری از قاره های اروپا، آسیا و آفریقا گرفته است لذا به این بیماری مرگ سیاه نیز می گویند و اکنون حدود چهار سال است که طاعون نشخوارکنندگان کوچک (PPR) به حیات وحش کشور و حدود 2 سال است به حیات وحش استان کرمان حمله ور شده و هربار تلفات بسیاری گرفته است.
به گفته کارشناسان حدود 2 سال پیش در استان کرمان نشانه هایی از این بیماری بین دام های اهلی شهرستان بافت مشاهده شد و با انجام اقدامات بهداشتی و درمانی در مرحله شیوع ، این بیماری متوقف شد اما امروز شاهد انتقال این بیماری و تلفات بیش از 70 راس از کل، بز، قوچ و میش در منطقه خبر شهرستان بافت هستیم که این نشانگر ضعف در کنترل این بیماری است.
این عده  براین باورند که مسئولان مربوطه با تفکر ریشه کن شدن این بیماری، طی 2 سال گذشته از انجام امور واکسینه و پیشگیری آن غفلت کردند تا جایی که اخیرا منطقه بکر طبیعی پارک ملی خَبْر هدف این بیماری قرار گرفت .
گرچه تاکنون با انجام اقداماتی تا حدودی از گسترش این بیماری جلوگیری شده است اما اگر از آن غفلت شود، بار دیگر در مرحله ای می تواند شیوع یابد و این بار خسارتی سنگین تر به محیط زیست استان کرمان وارد کند.
**بیماری طاعون بطور نسبی کنترل شده است
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان کرمان گفت: اداره کل حفاظت محیط زیست استان کرمان با همکاری دستگاه های متولی بصورت نسبی توانسته بیماری طاعون را در پارک ملی خبر کنترل کند و این بیماری اکنون بصورت خاموش قرار دارد و ممکن است از کنترل خارج شود.
رضا جزینی زاده با بیان اینکه بیماری طاعون در پارک ملی خبر زنگ خطری برای طبیعت و حیات وحش است افزود: این بیماری دام های اهلی و وحشی را از بین می برد و امکانات موجود برای برخورد با این بیماری پاسخگو نیست.
وی ادامه داد: اداره کل حفاظت محیط زیست استان کرمان در این زمینه دام های مبتلا را سوزانده، دفن و آبشخورهای حیوانات را ضدعفونی کرده است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان کرمان گفت: مسئولان دستگاه های اجرایی با تشکیل ستاد بحران استان کرمان برای بررسی زمینه شیوع طاعون نشخوار کنندگان در پارک ملی خبر اقدام کردند.
وی افزود: در نشست ستاد مدیریت بحران مقرر شد که تمامی دستگاه های همکار و متولی برای رصد و کنترل بیماری طاعون نشخوار کنندگان با این اداره کل همکاری کنند.
**خطر بیماری طاعون جدی است
دبیر سازمان مردم نهاد پاکسازان کوهستان و فعال محیط زیست در استان کرمان با بیان اینکه خطر بیماری طاعون بین نشخوارکنندگان ازجمله حیات وحش و دام های اهلی جدی است گفت: 2 سال قبل این بیماری در بین دام های اهلی اطراف پارک ملی خبر شناسایی شده بود و امروز اثرات همین بیماری در حیات وحش این منطقه مشاهده می شود.
عبدالله صفری زاده بزنجانی افزود: تاکنون حدود 70 لاشه وحوش مبتلا به این بیماری در منطقه روچون و پارک ملی خَبْر شهرستان بافت کشف شده اما این حیوانات تاکنون کالبدشکافی و آزمایش نشده اند.
وی اظهار داشت: با هماهنگی و هم افزایی بین دستگاه های متولی، می توان این بیماری را پیش از ایجاد خسارات جبران ناپذیر و نابودی محیط زیست منطقه کنترل کرد.
این فعال محیط زیست استان کرمان ابراز کرد: بدون استفاده از توانمندی های کشوری و استانی و تخصیص اعتبارات هیچ اقدام اساسی در راستای نجات محیط زیست این منطقه انجام نخواهد شد.
وی گفت: امروز این بیماری به سرعت در حال تکثیر و تبدیل به بحران است و با کم کاری مسئولان سلامت انسان ها، حیوانات اهلی و وحشی استان کرمان تهدید می شود.
صفری زاده بزنجانی با تاکید بر اینکه نیمی از حیات وحش پارک ملی خَبْر ظرفیت ابتلا به این بیماری را دارند افزود: این بیماری در گله هایی که سابقه واکسیناسیون یا ابتلا به بیماری را ندارند می تواند 80 تا 90 درصد دام ها را مبتلا کند و حدود 50 تا 80 درصد از حیوانات مبتلا را به کام مرگ بکشد.
برای مقابله با طاعون و سرکوب همیشگی این بیماری باید زمینه همکاری و همیاری فرا بخشی و بین دستگاهی با همکاری نهادهای مردمی استان کرمان تقویت شود.
همچنین اکنون نظارتی بر دام های قاچاق وارداتی به استان کرمان وجود ندارد لذا بیماری های مختلفی از راه دام های قاچاق حیات وحش و دام های اهلی این استان را تهدید می کند.
برخی از بیماری های دامی به انسان نیز منتقل می شوند لذا کنترل و بررسی دام های وارداتی به عنوان ناقلان بیماری ضرورتی انکار ناپذیر برای سلامت مردم استان کرمان محسوب می شود.
بروز خشکسالی های متوالی و کاهش چراگاه های طبیعی موجب تشدید بیماری طاعون نشخوار کنندگان شده است زیرا ناتوانی جسمی دام های وحشی موجب ضعف در سیستم ایمنی و در نتیجه انتقال این بیماری بین حیوانات ضعیف تر می شود.
با انجام دوره ای واکسیناسیون، تامین آبشخورهای بهداشتی و چراگاه های وحوش، از بین بردن دام های مبتلا شده و ریشه کنی طاعون می توان یک بار برای همیشه این بیماری را سرکوب کرد.
استان کرمان با وسعت 181 هزار کیلومتر مربع، پهناورترین استان کشور محسوب می شود و آب و هوای بیشتر مناطق این استان گرم و خشک است.
مناطق چهارگانه تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست شامل پارک های ملی، اثر طبیعی ملی، پناهگاه حیات وحش و مناطق حفاظت شده در مجموع 2 میلیون و 405 هزار و 257 هکتار که 13.1 درصد از وسعت استان کرمان را شامل می شود. شهرستان بافت که منطقه حفاظت شده خَبْر در آن قرار دارد در 156کیلومتری جنوب غربی کرمان واقع شده است .