بزرگنمايي:

کرمان رصد- خبرهای ناگوار حوادث و خسارات ناشی از بارش باران طی ماه گذشته در کشور دل همه را به در آورد چنانچه این همدردی تابلوی زیبایی از این شعر سعدی که " بنی آدم اعضای یکدیگرند" را به نمایش گذاشت.
اما در استان کرمان که در بخش زیرساخت های آبخیزداری و آبخوان داری، کار به نسبت زیادی شده بود کمتر درگیر جاری شدن سیلاب و در نتیجه تخریب زیرساخت ها و منابع شد.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمان با اشاره به اینکه تقریبا امسال نسبت به سال زراعی گذشته 125 درصد افزایش تغذیه سفره های آب زیرزمینی را داشته ایم گفت: این مقدار در محل هایی که پروژه های آبخیزداری انجام شده حدود 130 درصد بوده است.
محمدمهدی رجبی زاده افزود: در بخش جنگلها نیز در 20 سال گذشته به دلیل استمرار خشکسالی و اینکه پوشش مرتعی کم شده بود شاهد بروز آفات بودیم به طوری که 550 هزار هکتار از جنگل های کرمان به دلیل شیوع آفات مورد تهدید قرار داشت.
وی ادامه داد: سال گذشته حدود 250 هزار هکتار جنگل های بنه تحت هجوم تشی قرار داشت که از پوست درختان 300 تا 400 ساله تعذیه می کردند.
رجبی زاده با اشاره به بارش رحمت الهی طی فروردین و اوایل اردیبهشت سال جاری در استان کرمان تاکید کرد: امسال به احتمال زیاد هجوم آفات و بیماری ها را در عرصه های منابع طبیعی کمتر خواهیم داشت.
وی تصریح کرد: بارش باران موجب افزایش تولید گیاهان دارویی در مراتع استان کرمان شده است.
به گفته رجبی زاده میزان بارش باران در سال زراعی گذشته حدود 53 میلیمتر گزارش شد و به همین دلیل بهره برداری از گیاهان دارویی در مراتع ممنوع اعلام شد در حالی که امسال به دلیل افزایش بارندگی اجازه بهره برداری گیاهان دارویی مانند آنغوزه، کتیرا، وشا، آویشن و زیره وجود دارد.
وی تاکید کرد: میانگین تولید علوفه در مراتع در شرایط نرمال 65 کیلو علوفه خشک در هکتار است که سالهای قبل به زیر 20 کیلو رسیده بود.
رجبی زاده ادامه داد: امسال پیش بینی می شود تولید علوفه به 40 تا 45کیلوگرم در هکتار برسد و این رقم با افزایش بارش باران به حدود 2 برابر رسیده است.
وی با بیان اینکه بارش باران تهدیدهایی را نیز برای عرصه های منابع طبیعی ایجاد کرده است تصریح کرد: بارش باران موجب زیاد شدن و رشد گیاهان مرتعی شده که این حجم گیاه در 2 ماه آینده به دلیل افزایش دما خشک و مستعد آتش گرفتن می شود.
این مسئول اظهار داشت: خشک شدن حجم انبوه علف های خشک و ورود گردشگران به طبیعت احتمال بروز آتش سوزی در عرصه های منابع طبیعی زیاد می کند.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمان با بیان اینکه حوزه های آبخیز شمال این استان 10 و نیم میلیون هکتار مساحت دارد گفت: تاکنون در سطح یک میلیون 200 هزار هکتار حدود 11 درصد حوزه آبخیز شمال فعالیت های مربوط به آبخیزداری انجام شده است.
وی افزود: میانگین بارش استان کرمان 129 میلیمتر و نصف میانگین کشوری است و کرمان استانی خشک و نیمه خشک به شمار می رود.
رجبی زاده ادامه داد: وضعیت منابع آبی استان کرمان وابسته به بارش ها است لذا باید مدیریت درستی روی بارش ها داشته باشیم که بتوان از حداقل بارش حداکثر استفاده را کرد و این مهم در چارچوب اجرای پروژه های آبخیزداری و حفظ منابع طبیعی محقق می شود.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمان افزود: فرایند بارش ها در جهان بهم خورده طوری که تا 80 درصد بارندگی سال در یک تا 2 روز اتفاق می افتد.
وی تصریح کرد: دوره های بارش کم و شدت بارش ها زیاد شده و این مهم خطر سیل را افزایش داده که موجب فرسایش خاک و حمل رسوب به پایین دست و از بین رفتن پوشش گیاهی و در نتیجه تغذیه نشدن سفره های آب زیر زمینی می شود.
وی تاکید کرد: باید کاری کرد روان آبها به جای تبدیل به سیلاب موجب تغذیه سفره های آب زیر زمینی و احیا، حفظ و ارتقا پوشش گیاهی شود که این مهم در قالب اجرای پروژه های آبخیزداری ممکن می شود.
رجبی زاده با بیان اینکه 10 و نیم میلیون هکتار مساحت حوزه های آبخیز شمال استان کرمان است گفت: تاکنون در سطح یک میلیون 200 هزار هکتار حدود 11 درصد حوزه آبخیز شمال کرمان فعالیت های مربوط به آبخیزداری انجام شده است.
وی تاکید کرد: در شمال استان کرمان 18 میلیارد متر مکعب سالانه حجم بارش داریم و با توجه به تبخیر زیاد حدود 3.6 میلیارد متر مکعب از این بارش ها تبدیل به روان آب می شود که باید این روان آبها را مدیریت و از سیلابی شدن آنها جلوگیری کنیم.
رجبی زاده گفت: تاکنون با ساخت هفت هزار و 412 سازه مختلف آبخیزداری اعم از بندهای خاکی سنگی خاکی خشکه چین و غیره توانسته ایم 290 میلیون متر مکعب روان آب را مدیریت کنیم که اگر این حجم مدیریت شود با سازه های موجود می توان 174 میلیون متر مکعب آب را به سفره های زیر زمینی تزریق و 11 میلیون تن فرسایش خاک را کنترل کنیم.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمان افزود: در سال زراعی 96 - 97 میانگین بارش در شمال استان کرمان 53 میلمتر بوده که با ساخت این سازه ها 178 میلیون متر مکعب روان آب مدیریت شده که حاصل آن نفوذ حداقل 71 میلیون متر مکعب آب به سفره های زیر زمینی بوده است.
رجبی زاده ادامه داد: در سال زراعی 97 - 98 نیز میانگین بارندگی 122 میلمتر است که با این حجم بارش سازه ها توانسته اند 268 میلیون متر مکعب روان آب را مدیریت کنند.
وی تصریح کرد: کنترل روان آبها در سال 97 حدود 50 درصد افزایش یافته و 160 میلیون متر مکعب آب به سفره های زیر زمین طی هفت ماه گذشته تزریق شده که 125 درصد رشد تغذیه سفره ها را در هفته ماه گذشته نسبت به مدت مشابهه سال قبل نشان می دهد.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمان تاکید کرد: اگر موفق شویم در کل حوزه آبخیز شمال استان کرمان فعالیت های آبخیزداری را به طور کامل انجام دهیم حداقل می توانیم در سال حدود 820 میلیون متر مکعب آب را به سفره های زیر زمینی تزریق کنیم.
وی ادامه داد: بیلان سفره های زیر زمینی آب استان کرمان حدود منهای 700 میلیون متر مکعب برآورد شده و اگر بخواهیم به حالت تعادل برسد باید سالانه 700 میلیون متر مکعب آب را به سفره ها تزریق کنیم.
رجبی زاده گفت: اجرای طرح های آبخیزداری موجب جبران کمبود بیلان و افزایش تغذیه سفره ها می شود.
وی افزود: کل اعتبار آبخیزداری استان کرمان حدود 30 سال گذشته 80 میلیارد تومان بوده و با توجه به افزایش قیمت ها بررسی اولیه نشان می دهد هم اکنون به پنج هزار میلیارد تومان برای اجرای طرح های آبخیزداری در یک دوره 10 ساله نیاز است و اگر تامین شود می توان کل حوزه های آبخیز شمال استان کرمان را پوشش داد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان نیز با اشاره به اتفاقات مثبت بخش کشاورزی به دلیل بارش باران با اشاره به احداث ابنیه و ایجاد مزارع در مسیر رودخانه ها گفت: تجربه سیلاب ها به ما فهماند که رودخانه خانه رود است و ما نباید به این مسیر تجاوز کنیم.
عباس سعیدی افزود: استان کرمان امسال شاهد بارندگی خوبی بود که خوشبختانه خسارت چندانی را به بخش کشاورزی شمال استان وارد نکرد.
وی تاکید کرد: بارش باران امسال بر روی میزان محصولات زراعی و باغی تاثیر داشته و موجب خرسندی کشاورزان شده است.
وی با اشاره به اینکه کرمان حدود 30 سال گرفتار خشکسالی است افزود: به طور قطع بارندگی در بخش کشاورزی اثرات مثبتی خواهد داشت.
سعیدی با بیان اینکه یک چهارم باغات کشور در حوزه کرمان قرار دارد افزود: بارش باران بخشی از قنوات این استان را دچار خسارت کرد که در حال رفع مشکل است.
وی تاکید کرد: حدود 20 درصد باغات استان کرمان به دلیل خشکسالی های چند سال گذشته خشک شده و بسیاری از آفات مانند کرم خراط، پسیل پسته و غیره طغیان کرده بودند.
سعیدی به خشک شدن درختان گردو و بادام مناطق کوهستانی کرمان نیز اشاره و تصریح کرد: بارش باران موجب احیا شدن قنوات در روستاها شده و در کاهش طغیان آفات و ایجاد اشتغال در بخش کشاورزی تاثیرگذار بوده است.
وی تاکید کرد: بارش باران و افزایش محصولات کشاورزی موجب اشتغالزایی و در نتیجه پیشگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها می شود.
به گفته سعیدی حدود سه میلیون دام در مراتع شمال استان کرمان وجود دارد و تعداد دام با بارش باران و افزایش علوفه به طور حتم تقویت خواهد شد.
وی با بیان اینکه امسال آبیاری مزارع با آب باران انجام و موتورپمپ ها خاموش دشه است افزود: آب باران صرفه اقتصادی دارد و بیشتر در دنیا از آب سبز استفاده می شود در حالی که در کرمان به دلیل خشکسالی های مکرر 90 درصد از آب آبیاری باغات و مزارع کشاورزی از آبهای زیر زمینی تامین می شود.
سعیدی با اشاره به اینکه خاموشی موتورپمپ ها تاثیر زیادی بر روی تغذیه سفره های زیر زمینی دارد اظهار داشت : سدهای شمال استان کرمان هم در بارندگی های اخیر آبگیری شده است.
وی گفت: سال گذشته به دلیل سرمای بی موقع، گرما و خشکسالی متوالی 90 درصد محصول پسته استان کرمان از بین رفت و 10 هزار میلیارد تومان به بخش کشاورزی خسارت وارد کرد.
سعیدی افزود: با توجه به بارش باران در سال جاری پیش بینی می شود محصول پسته امسال کرمان شرایط خوبی داشته باشد.
وی به کشاورزان توصیه کرد: باراش باران و رطوبت هوا شرایط را برای رشد آفاتی چون زنگ و سن گندم می شود لذا کشاورزان در این زمینه مراقبت کنند.
معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان با اشاره به مقدار بارش باران طی سال جاری نسبت به سالهای گذشته گفت: بارش باران موجب کنترل طغیان برخی آفات در مزارع کشاورزی کرمان می شود.
محمدرضا پورخاتون افزود: تاکنون در سال زراعی جاری متوسط بارندگی بیش از 130 میلیمتر گزارش شده و این مقدار تا مهرماه که سال زاراعی امسال بسته می شود افزایش خواهد یافت.
وی تاکید کرد: فروردین امسال نوید بخش اتفاقات خوبی است با توجه به خشکسال 18 ساله نوید تر سالی داده شده است.
این کارشناس با بیان اینکه استان کرمان در منطقه خشک و نیمه خشک قرار دارد گفت: باید در زمینه مصرف آب در بخش های مختلف آشامیدنی، صنعت و کشاورزی دقت کرد.
وی بارش باران را موجب افزایش عملکرد در واحد سطح محصولات زراعی مانند جو، گندم و کلزا دانست و گفت: بارش باران در بخش های مختلف بخصوص کشاورزی استان کرمان موجب برکات فراوانی خواهد بود.
پورخاتون با اشاره به افزایش اشتغال در بخش کشاورزی به دلیل بارش نزولات جوی در سال جاری افزود: خشکسالی طی سالهای گذشته موجب طغیان برخی آفات مانند پسیل و زنجره خرما شده بود که بارش نزولات جوی به کنترل این مهم کمک شایانی می کند.
وی تصریح کرد: سال گذشته 10 هزار هکتار از مزارع گندم شهرستان ارزوئیه علیه آفات سم پاشی شد در حالی که امسال به دلیل بارش باران این مقدار به پنج هزار هکتار رسیده است.
پورخاتون با بیان اینکه بارش نزولات جوی همچنین موجب وارد آمدن خسارت به بخش کشاورزی کرمان شده است گفت: جاری شدن سیلاب و بارش تگرگ در برخی مناطق استان کرمان در برخی مناطق 10 تا 15 درصد محصولات را از بین برده است.
وی بااشاره به اینکه بارش باران و جاری شدن سیلاب در حوزه شمال استان کرمان خساراتی در بخش کشاورزی نداشته است گفت: امسال برای کشاورزان کرمانی سالی نویدبخش و پر امید خواهد بود.
معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان گفت : طی یک دهه گذشته هر ساله حداقل 2 تا سه هزار هکتار از باغات شمال این استان بر اثر خشکسالی و کمبود منابع آبی رها یا خشک شده است.
وی بیان کرد: استمرار خشکسالی بیش از 15 هزار هکتار از باغات این استان را رها و خشک کرده است.