چاپ

کرمان آنلاین - کرمان - نشریه نگارستان در شماره 1129 با چاپ مقاله `احیای نمادهای تاریخی گلناباد` به قلم مسعود بلوردی، به ظرفیت های میراث فرهنگی و تاریخی استان کرمان پرداخته است.
در این مقاله آمده است:پس از باغ سنگی درویش ‌خان و خانه تاریخی حسین خان که در بلورد ثبت آثار ملی شده‌، اکنون گلناباد محل سکونت اولیه ایل بچاقچی در چهارگنبد و خانه ‌ها و سنگرهای آنان در آن دوره مورد توجه علاقمندان گردشگری قرار گرفته تا این نمادهای تاریخی نیز به فراموشی سپرده نشود.
گلناباد از خوش آب و هواترین مناطق چهارگنبد و اولین مکانی است که بدلیل نزدیکی شرایط آب و هوایی با آذربایجان، به عنوان محل ییلاق نشین ایل بچاقچی پس از کوچ ایل از آذربایجان به سیرجان انتخاب شد.
از گلناباد به عنوان کانون برخی درگیری ها و مقاومت های ایل بچاقچی نیز یاد می‌شود، از این رو توجه به آثار باقی مانده از سنگرها و خانه ‌های تاریخی ایل در آن منطقه برای علاقمندان فرهنگ و تاریخ گذشته اهمیت پیدا می‌ کند تا به هر طریق نسل های جدید و آینده را از اتفاقات گذشته پیرامون خود مطلع سازند، بخصوص اینکه علاوه بر شواهد تاریخی، اسناد باقیمانده نیز دلالت بر چنین امری داشته باشد.
در شرایط جغرافیایی سنگرهای گلناباد در دامنه یک کوه، گفته می‌شود صعود به آن فقط منحصر به مسیری است که از بالای کوه بر آن اشراف کامل دارد.
این مسیر به شیب تندی می رسد که صعود کنندگان به این ارتفاعات، راه پناه گیری ندارند.
اما منطقه عمومی گلناباد حلقه واسط ناحیه بام دهان ( بندهون) و روستای تکیه است، بعبارتی پس از پشت سر گذاشتن بندهون، ناحیه دشت مانند گلناباد ظاهر می‌ شود.
در گذشته این ناحیه و همچنین تکیه، بخش مهم ییلاقی بچاقچی ها به حساب می‌آمد و برای آنها اهمیت زیادی داشت، موقعیت ناامن آن زمان حکم می کرد از این دروازه ورودی بشدت مراقبت کنند.
نقل است که نخستین بار نگهبانی در این کوه ها، در زمان حاکمیت عسکرخان بر ایل بچاقچی کلید خورد و البته نکته قابل توجه، نبود سنگربندی های منظم بود.
تا این که از دوره اسفندیار خان به علت تعقیب و گریزهای مابین نیروهای دولتی و بچاقچی ها و بعضا درگیری با انگلیسی ها، سنگرها ساختار منظمی گرفتند.
این موضوع تا زمان حسین خان ادامه داشت، شهرت و کاربرد سنگرها در دوره ایلخانی حسین خان به اوج خود رسید، بخصوص آن که عمارتی کوچک در پایین دست کوه قرار داشت که جایگاه تابستانی حسین خان بود و سنگرها کاملا بر آن مشرف بودند و از او محافظت می کردند.
زمانی این سنگرها بیشتر بر سر زبان‌ها افتادند که انگلیسی‌ها به آن حمله کردند.
گفته می شود در یکی از حمله های چندباره انگلیسی ها به این منطقه، پس از اینکه حسین خان را نیافتند، با تجهیزات کامل و یک عراده توپ راهی گلناباد شدند و با شلیک توپ به سنگرها در طول یک روز هیچ عایدی بدست نیاوردند.
البته یکی از عمده دلایل ناکامی انگلیسی ها در تسخیر و خرابی سنگرها، سیاست بهمن آقا پسر عموی حسین خان بود که شرح آن مجالی دیگر می خواهد.
آن چه اما در این سالها با سنگرها شده بی توجهی و ویرانی است، حفظ چنین نمادهایی با قدمتی بیش از 200 سال عزمی جدی می خواهد.