کرمان رصد - با ورود فرهنگ شهرنشینی در روستا خیلی از مراسم و آداب از یاد و خاطره ها فراموش شده اند و دیگر از بوی دود تنور که هنگام صبح قبل از طلوع آفتاب به مشام می خورد و انسان را از خواب بیدار می کرد خبری نیست.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از راه آرمان از رودبارجنوب،نان همواره به عنوان قوت غالب و نیز برکت سفره، از جایگاه ویژه ای در فرهنگ مردم ما برخوردار است.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
در گذشته ای نه چندان دور ، با گذر از کوی و برزن روستاهای جنوب کرمان بوی نان محلی به مشام می رسید، زنانی که عطر خوب نان تازه پخته شده از چند فرسخی خانه‌هایشان به مشام می رسید. روستائیان جنوب کرمان در گذشته های دور گندم هایی را که کشت می کردند به آسیاب برده و با آنها آرد تهیه می کردند، اما با ورود فن آوری به زندگی مردم، امروزه خبری از آسیاب های قدیمی نیست و روستائیان آرد مورد نیاز خود را به نرخ تعاونی و از طریق دهیاری های روستاها و یا با نرخ آزاد از مراکز توزیع آرد در سطح شهر ها خریداری می کنند. پخت نان محلی بر طبق اداب اقوام ایرانی، در مناطق مختلف کشور متفاوت است و در بسیاری از مناطق جنوب کرمان پخت نان محلی « تنوری » مرسوم است. پخت نان تنوری از دیر باز جز فرهنگ اصیل مردمان بومی جنوب کرمان بوده و بخشی از فعالیت های روزانه مردم بومی این منطقه به پخت این نوع نان اختصاص دارد اما چند صباحی است این فرهنگ بومی اصیل، در برخی از روستاها دستخوش تغییراتی شده و در حال کمرنگ شدن است. تنور گلی یادآور روز‌های شیرین روستا ابتدایی‌ترین شکل نانوایی که هنوز هم در میان روستائیان سراسر کشور رایج است تنور گلی است که در یک گوشه مطبخ تنور ساخته می‌شد و ارتفاع آن از سطح زمین حدود یک متر بود.
تنور‌ها با گل مخصوص و به‌وسیله افرادی که در این کار مهارت داشتند، به شکل استوانه ساخته‌شده و در پایین سوراخی برای خارج کردن خاکستر وجود دارد و هم‌چنین نقش هواکش را دارد. در دو طرف تنور سکویی نیز ساخته می‌شد. کارکرد اصلی تنور‌هایی که ساخته می‌شود برای نانوایی‌ها بوده است. برای گرم کردن تنور از هیزم یا چوب خشک درخت تاک یا چوب یا پهن گاو و پوسته بادام و گردو استفاده می‌کردند.

هرچند تنور محلی نسبت به گذشته در منطقه کم‌رونق شده و تنور‌های گازی خانگی سیّار، در بسیاری از موارد، جای تنور‌های گِلی را گرفته است، اما هنوز هم با قدم زدن در بعضی روستاهای جنوب کرمان عطر و بوی این نان‌ها به مشام می‌رسد. در یک عصر پائیزی خبرنگار راه آرمان برای بررسی این موضوع وارد روستای مظفرآباد شد، پس از ورود به روستا با چند نفر از زنان روستایی برخورد کرد که در حال پخت نان تنوری بودند.
یکی از مادرانی که هنوز هم حافظ این سنت بوده و هفته ای یکبار نان می پزد گفت: با ورود فرهنگ شهرنشینی به روستاها دیگر کمتر زنی به خود زحمت پخت نان محلی را می دهد. به گفته این مادر روستایی، دیگر از بوی دود تنور که هنگام صبح پیش از طلوع آفتاب به مشام می رسید و سراسر روستا از بوی پخت نان معطر میشد و انسان را از خواب بیدار می‌کرد، خبری نیست و زنان تمایلی به تهیه نان تنوری(کرسکی) ندارند و همه سنت ها را فراموش کرده اند. وی با بیان این که پخت نان سنتی در تنور دارای سختی های بسیار فراوانی برای زنان در روزگاران گذشته بود ادامه داد: با صنعتی شدن پخت نان، زنان روستایی ترجیح دادند به جای تحمیل سختی پخت نان، نان صنعتی را جایگزین نان سنتی روستا کنند. به گفته وی، سختی دوران های گذشته شیرینی های بسیاری داشت که در ذهن ها مانده است وهراز گاهی نان پختن من نیز یادآور شیرینی های همان روز ها است. اما آن چه که مسلم است در دل این تنور ها آتش خاطراتی روشن است که این آتش برای مردمان سرزمینمان هرگز خاکستر نخواهد شد.
در خصوص چگونگی یادگیری پخت نان تنوری، فاطمه یکی از زنان روستا به خبرنگار راه آرمان، گفت: دختران روستایی تقریبا از سن 10 سالگی طرز پخت نان تنوری را از مادران خود یاد گرفته و نان می پزند. وی افزود: ما از این نوع نان در وعده های غذایی صبحانه، ناهار و شام استفاده می کنیم. یکی دیگر از زنان روستا با اشاره به برخی از فواید نان تنوری به خبرنگار ما گفت: ما در تهیه از خمیر مایه و خمیر ترش برای تهیه خمیر آن استفاده می کنیم، این نوع نان به ندرت بیات می شود و در نتیجه دور ریز ندارد. وی گفت: در گذشته پخت این نان برای روستاییان صرفه اقتصادی داشت و می توانست به بهبود اقتصاد خانوارهای کم بضاعت روستایی و زنان سرپرست خانوار در روستاها کمک کرده و با آنها با فروش این نان ها می توانستند امرار معاش کنند اما متأسفانه چند صباحی است مردم تمایل چندانی به پخت نان ندارند. وی افزود: چندین سال قبل هر کیسه آرد به نرخ تعاونی با قیمت پانصد تومان به دست اهالی روستاها می رسید اما چند سال گذشته که افزایش کشت گندم داشتیم قیمت آرد شروع به افزایش کرد، تا جایی که امروز قیمت تمام شده هر کیسه آرد تعاونی برای روستائیان حدود 55 هزار تومان است. در ادامه خبرنگار راه آرمان دلیل کم رنگ شدن این فرهنگ اصیل بومی و راه احیا و رونق آن را از زبان برخی از مردم جویا شد. سنجری یکی از اهالی روستا در این رابطه گفت: افزایش قیمت آرد موجب شده تا قدرت خرید مردم پایین و دلیل اصلی کمرنگ شدن این فرهنگ بومی اصیل همین افزایش قیمت آرد است. وی در ادامه تصریح کرد: از آنجایی که قیمت نان نانوایی با قیمت نانی که از پخت کیسه آرد به دست می اید. تفاوت چندانی ندارد بنابراین روز به روز تمایل روستائیان به خرید نان از نانوایی ها بیشتر می شود. سنجری در پایان خاطرنشان کرد: اگر کیسه آرد با قیمت ارزان تر در اختیار مردم روستا قرار گیرد، به طور حتم قیمت نانی که فرد روستایی می پزد کمتر از قیمت نان خریداری شده از نانوایی خواهد شد و از کیفیت بهتری برخوردار خواهد بود ، در این صورت پخت نان رونق سابق خود را به دست می آورد. انتهای پیام/

منبع: دانا
اخبار استان کرمان
اخبار کرمان
کلیدواژه: پخت نان تنوری جنوب کرمان زنان روستا راه آرمان کیسه آرد نان محلی قیمت نان تنور ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد 36104173 را به همراه موضوع به شماره 100010022100 پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده 74 قانون تجارت الکترونیک مصوب 1382/10/17 مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.