بزرگنمايي:

کرمان رصد- کشاورزی مهمترین محور اقتصادی خانوارهای کرمانی محسوب می‌شود و از جمعیت سه میلیونی این استان حداقل 2 میلیون نفر به صورت مستقیم و غیر مستقیم در این عرصه امرار معاش می‌کنند، هر چند کرمان از نظر منابع آبی در تنگنا است اما مردمان کویر طی سال‌های متمادی با تلاش خود استان کرمان را در زمینه تولید بسیاری از محصولاتی باغی و جالیزی پیش انداخته‌اند.

پسته، خرما، گردو و انواع مرکبات محصولات باغی هستند که استان کرمان در تولید آنها رتبه اول و دوم کشور را دارد و در تولید 10 محصول جالیزی در جنوب کرمان استان کرمان سرآمد است و نیاز بخش عمده‌ای از بازار را تأمین می‌کند.

اما طی سال‌های اخیر دیده‌ایم که شیوع آفت‌های متعدد در کرمان خسارت‌های جدی به مزارع زده است به طوری که پسیل پسته، سوسک خرطومی خرما، مگس مدیترانه ای محصول مرکبات و کرم خراط گردو استان را با خسارت جدی مواجه کرده است و گاه تا 90 درصد از محصول در استان از بین رفته است.

طغیان آفت‌ها در کشاورزی کرمان و خسارت به کشاورزان

در کنار خسارت آفت‌های مختلف به کشاورزی کرمان که اکثراً هیچ راه علاجی نیز از سوی محققان کشاورزی برای دفع آنها پیشنهاد نشده است تغییرات اقلیمی خسارت‌های بسیار سنگینی به طوری که در سال جاری 90 درصد پسته کرمان به دلیل سرمازدگی بهاره از بین رفته است و بسیاری از کارگاه‌های فرآوری نیز بسته شده‌اند، همچنین خشکیدگی خوشه‌های خرما به دلیل گرمای شدید و کمبود رطوبت 50 درصد از محصول شرق و جنوب کرمان را از بین برده است.

بیمه با رقم‌های اندکی که پرداخت می‌کند نتوانسته جایگاه حمایتی خود را حفظ کند

به طوری که خسارت سرمازدگی به محصول پسته در سال جاری معادل 10 درصد اقتصاد کرمان عنوان شده است و بیش از 20 هزار میلیارد تومان تعیین شده است.

خسارت سرمازدگی به محصول پسته در سال جاری معادل 10 درصد اقتصاد کرمان عنوان شده است و بیش از 20 هزار میلیارد تومان تعیین شده است

این رقم جدای از خسارت به نخلستان‌ها، باغ‌های مرکبات و خسارت‌های سیل به کشاورزان رفسنجان، انار و دیگر شهرستان‌های استان است.

انتظار می‌رود در کنار خسارت‌های شدید آفت ها و تغییرات اقلیمی عاملی به عنوان بیمه بخش قابل توجهی از مشکلات کشاورزانی که با افزایش قابل توجه نهاده‌های کشاورزی مواجه هستند را پوشش دهد اما عملاً بیمه با رقم‌های اندکی که پرداخت می‌کند نتوانسته جایگاه حمایتی خود را حفظ کند و با افزایش قیمت نهاده‌های تولید، تأخیر در پرداخت و عدم تناسب پرداخت‌ها با ضررها شاهد کمرنگ شدن نقش بیمه در کشاورزی کرمان هستیم.

این در حالی است که در شرایط کنونی که ریسک کشاورزی در کرمان در حال افزایش است حمایت‌های بیمه‌ای برای حفظ پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های کشاورزی در استان کرمان ضرورتی انکار ناپذیر است.

با این وجود کشاورزان همیشه یکی از مشکلات خود را تأخیر در پرداخت، اندک بودن خسارت‌های پرداختی و عدم پوشش بیمه برای برخی از خسارت‌ها عنوان کرده‌اند.

نکته جالب توجه اینکه شدت خسارت‌ها در برخی از سال‌ها به کشاورزان به حدی است که حتی توان پرداخت حق بیمه را هم ندارند.

شدت خسارت‌ها به درختان پسته بسیار زیاد است

یکی از کشاورزان پسته کار رفسنجانی در گفتگو با خبرنگار مهر بیان کرد: متأسفانه در فصل اردیبهشت افت دما به حدی بود که سر شاخه‌ها درختان خشک شدن و همه محصول در ابتدای سال از دست رفت؛ تنها 10 درصد برخی از باغ‌ها در سال جاری برداشت داشتند که همین محصول نیز ریز و بی کیفیت بود.

محمد بهبودی بیان کرد: میزان خسارت‌ها آنقدر زیاد است که برخی درختان به شدت دچار تنش شده‌اند و بعید است در سال آینده نیز بتوانیم محصول خوبی داشته باشیم.

وی گفت: این مساله یعنی سرمازدگی در سال‌های اخیر بسیار زیاد شده است و با وجود این خسارت‌ها و پیگیری‌های کشاورزان هیچ کمکی نشده و بیمه هم پرداخت نشده است.

وی گفت: مسئولان هر از چند گاه از کمک‌هایی برای بازپرداخت وام‌ها سخن می‌گویند که شامل عدم پرداخت دیر کرد و تنفس در بازپرداخت می‌شود که با این حجم از خسارت‌ها همخوانی ندارد.

وی گفت: بسیاری از کشاورزان به دلیل وضعیت موجود ترجیح می‌دهند دلالی پسته کنند و از تولید خارج شوند و یا به مناطق دیگر کوچ کنند که همه این موارد یعنی تشدید خسارت به سرمایه‌های کشاورزی رفسنجان.

نخل داران شرق کرمان و خرمای خشک شده

محمد گلومکی یکی از کشاورزان نخل دارد بم است که می‌گوید: در سال جاری 40 درصد از نخلستان بنده دچار ریزش خرما شده ضمن اینکه سوسک خرطومی هم در نخلستان‌ها بی داد می‌کند و نخل‌ها را از بین می‌برد.

وی گفت: بیمه در مقابل این خسارت‌ها باید حمایت واقعی کند و پای کار باشد چون ما حق بیمه پرداخت می‌کنیم.

وی بیان کرد: هر سال شاهد بروز این خسارت‌ها هستیم اما در مقابل مسئولان فقط سکوت می‌کنند و پرداخت‌های بیمه‌ای هم بخش کوچکی از خسارت‌ها را جبران می‌کند.

این کشاورز گفت: ماه به ماه نهاده‌های تولید گران می‌شود اما این نوع حمایت از کشاورز پاسخگو این وضعیت بازار نیست.

مگس مدیترانه ای خسارت‌های زیادی به باغ‌های مرکبات زده است

محمد شعبانی نیز در شهرستان جیرفت باغ مرکبات دارد که به خبرنگار مهر می‌گوید: کشاورزی سرمایه استان کرمان است اما هر سال یک آفت عجیب می‌آید و خسارتهای زیادی به بار می‌آورد و کسی هم چاره‌ای برای مبارزه با آن ندارد.

وی به آفت مگس مدیترانه ای اشاره کرد و گفت: این مگس عملاً به کشاورزی جنوب کرمان خسارت جدی وارد کرده است اما راهکاری برای مقابله با این آفت نیست و حتی محصولات جالیزی را هم از بین می‌برد.

وی گفت: کشاورز باید در مقابل چنین آفت‌هایی حمایت شود و مرکز تحقیقات کشاورزی هم برای مبارزه با این آفت وارد عمل شوند.

یک فعال حوزه کشاورزی کرمان نیز با انتقاد از نحوه فعالیت صندوق بیمه کشاورزی در کرمان گفت: این صندوق در حال از دست دادن کاربرد خود است و باید برای رفع این مشکل چاره اندیشی شود.

محمد حسین اکبری به خبرنگار مهر گفت: میزان پرداخت خسارت‌ها را اگر چک کنیم کاملاً مشخص است که در مقابل حجم بالای خسارت‌هایی که به کشاورزان وارد می‌شود پرداخت‌ها بسیار اندک است و مشکلات کشاورزان را جبران نمی‌کند.

در مقابل حجم بالای خسارت‌هایی که به کشاورزان وارد می‌شود پرداخت‌ها بسیار اندک است و مشکلات کشاورزان را جبران نمی‌کند

وی گفت: باید توانمندی صندوق بیمه کشاورزی افزایش یابد تا بتوان از داشته‌های کشور در بخش کشاورزی محافظت کنیم و اشتغال پایدار و تولید در این زمینه دچار مخاطره نشود.

وی عنوان کرد: در شرایطی که کشاورزان دچار خسارت و مشکلات متعدد به دلیل تغییرات اقلیمی، آفات و مشکلات صادراتی می‌شوند دولت باید از کشاورزان حمایت جدی و عملی کند.

وی کاهش معافیت‌های مالیاتی کشاورزان، افزایش تعرفه‌های صادراتی، افزایش قیمت نهاده‌های تولید را موجب کاهش مزیت‌های تولید در بخش کشاورزی دانست.

خسارت پسته داران پرداخت نشده است

رئیس اتاق بازرگانی استان کرمان نیز وضعیت کشاورزی کرمان را به دلیل سرمازدگی و شیوع آفت‌ها نا مناسب دانست و گفت: باید برای رفع این مشکلات ورود جوی شود و بحث تحقیقات و اقدامات علمی با توجه به حجم بالای بیکاران در بخش کشاورزی افزایش یابد.

سید مهدی طبیب زاده گفت: امسال 90 درصد پسته استان کرمان از بین رفته است و عملاً تاکنون حمایتی از کشاورزان نشده است.

وی عنوان کرد: پرداخت‌های محدودی انجام شده که بسیار اندک است و به هیچ عنوان خسارت‌ها را پوشش نمی‌دهد.

وی خواستار توسعه خدمات بیمه‌ای شد و گفت: کشاورز اگر بداند بیمه در صورت خسارت‌های مختلف خسارت‌ها را کامل جبران می‌کند در کنار پرداخت حق بیمه سرمایه گذاری بهتری برای افزایش تولید انجام می‌دهد.

با وجود پیگیری‌های مکرر کشاورزان اما هنوز اقدامی برای پرداخت خسارت‌های کشاورزان نشده و در حالی کشاورزان باید باغ‌ها را برای سال آینده آماده کنند اما پولی در دست ندارند.